Ένα Σύστημα Διαχείρισης Περιεχομένου (CMS) είναι ένα είδος λογισμικού το οποίο επιτρέπει στους χρήστες του να δημιουργούν, να επεξεργάζονται και να συντηρούν το περιεχόμενο της ιστοσελίδας τους. Δίνει την δυνατότητα σε απλούς χρήστες που δεν γνωρίζουν προγραμματισμό να διορθώνουν τα κείμενα της ιστοσελίδας τους, να αλλάζουν φωτογραφίες ή να προσθέτουν και να επεξεργάζονται τα προϊόντα του ηλεκτρονικού τους καταστήματος.
Όπως όλα τα λογισμικά, έτσι και τα CMS χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες, αυτά που είναι ανοιχτού κώδικα και αυτά που είναι κλειστού κώδικα.
Όταν αναφερόμαστε σε λογισμικά ανοιχτού κώδικα εννοούμε ότι ο κώδικας τους είναι διαθέσιμος για τον οποιοδήποτε να τον μελετήσει και να τον τροποποιήσει ανάλογα με τις ανάγκες του. Στην περίπτωση του κλειστού κώδικα δεν επιτρέπεται σε άλλους να έχουν πρόσβαση στον κώδικα ή να τον τροποποιούν, εκτός από την ομάδα που τον δημιούργησε.
Μερικά πολύ γνωστά CMS ανοιχτού κώδικα που μπορεί ήδη να γνωρίζετε είναι το WordPress, το Joomla και το Drupal.
Οι λύσεις ανοιχτού κώδικα σας δίνουν ελευθερία και ευελιξία
Το πιο σημαντικό πλεονέκτημα που σας προσφέρει ένα CMS ανοιχτού κώδικα είναι χωρίς αμφιβολία η ελευθερία. Με το να έχετε πρόσβαση στον πηγαίο κώδικα του λογισμικού, τότε θεωρητικά δεν υπάρχουν περιορισμοί για το τι μπορείτε να κάνετε με την ιστοσελίδα σας.
Μπορείτε να προσλάβετε κάποιο προγραμματιστή ή μια εταιρεία της επιλογής σας για να τροποποιήσετε την ιστοσελίδα σας όπως επιθυμείτε. Εάν δεν είστε ευχαριστημένοι με τον συγκεκριμένο προγραμματιστή, τότε υπάρχουν χιλιάδες άλλοι εκεί έξω που γνωρίζουν το CMS σας και που μπορούν να σας βοηθήσουν.
Από την άλλη, αν επιλέξετε να πάτε με ένα CMS κλειστού κώδικα, τότε είστε υποχρεωμένοι να μείνετε με την εταιρεία που το έχει κατασκευάσει. Εάν κάποια στιγμή δεν είστε πλέον ικανοποιημένοι μαζί τους, τότε δεν θα μπορείτε να φύγετε από κοντά τους, εκτός και αν φτιάξετε την ιστοσελίδα σας από την αρχή.
Ένα άλλο σημείο που πρέπει να λάβετε υπόψη, είναι τι γίνεται στην περίπτωση που η εταιρεία αυτή πάψει να λειτουργεί; Πολλοί ιδιοκτήτες επιχειρήσεων δεν θέλουν η ιστοσελίδα τους ή και η ίδια τους η επιχείρηση (όταν πρόκειται για ηλεκτρονικά καταστήματα) να εξαρτάται τόσο πολύ από την επιχείρηση κάποιου άλλου.
Με λίγα λόγια όταν χρησιμοποιείτε CMS ανοιχτού κώδικα η ιστοσελίδα σας σας ανήκει πραγματικά, ενώ στην περίπτωση του κλειστού κώδικα στην ουσία την ενοικιάζετε.
Τα συστήματα διαχείρισης περιεχομένου ανοιχτού κώδικα είναι πιο φθηνά
Σίγουρα δεν είναι αλήθεια το ότι οι ιστοσελίδες που φτιάχνονται με CMS ανοιχτού κώδικα όπως WordPress, Joomla ή Drupal είναι δωρεάν. Θα μπορούσατε φυσικά να κατεβάσετε δωρεάν το λογισμικό και να το εγκαταστήσετε, αλλά αυτό απέχει πάρα πολύ από το να έχετε μια σωστά δομημένη ιστοσελίδα, που να είναι ασφαλής και φιλική τόσο για τις μηχανές αναζήτησης όσο και για τους επισκέπτες σας.
Ακόμη και αν δεν προσλάβετε κάποιο προγραμματιστή ή εταιρεία για να κατασκευάσει την ιστοσελίδα σας, θα πρέπει να πληρώσετε για θέματα, πρόσθετα και επεκτάσεις, τα οποία θα χρειάζεται κατά καιρούς να ενημερώνετε.
Παρόλα αυτά τα έξοδα, οι λύσεις ανοιχτού κώδικα πάντοτε θα τείνουν (με ελάχιστες εξαιρέσεις) να είναι πολύ πιο φθηνές από τις αντίστοιχες κλειστού κώδικα. Με τα CMS ανοιχτού κώδικα σχεδόν πάντοτε θα λαμβάνετε περισσότερη αξία για τα χρήματα σας.
Συνήθως όταν πρόκειται για λύσεις κλειστού κώδικα υπάρχουν μηνιαίες ή ετήσιες πληρωμές τις οποίες αν δεν πληρώσετε μπορεί να χάσετε πρόσβαση στην ιστοσελίδα σας. Επίσης στην περίπτωση ηλεκτρονικών καταστημάτων (e-shop), εκτός από τις μηνιαίες πληρωμές μπορεί να δίνετε και ποσοστά από τις πωλήσεις σας.
Συχνές ενημερώσεις και υποστήριξη από μια τεράστια κοινότητα
Υπάρχουν κυριολεκτικά εκατομμύρια χρήστες ανά το παγκόσμιο που χρησιμοποιούν CMS ανοιχτού κώδικα για να χειρίζονται τις ιστοσελίδες τους. Επίσης υπάρχει ένας πολύ μεγάλος αριθμός έμπειρων προγραμματιστών που γνωρίζουν σε βάθος το πώς δουλεύουν αυτά τα συστήματα.
Με όλους αυτούς τους ανθρώπους να χρησιμοποιούν και να αναπτύσσουν τις πλατφόρμες αυτές, τα όποια προβλήματα που παρουσιάζονται βγαίνουν γρήγορα στην επιφάνεια και διορθώνονται αμέσως μέσω συχνών ενημερώσεων.
Μπορείτε ακόμη να έχετε υποστήριξη από φόρουμ που αποτελούνται από μεγάλες κοινότητες χρηστών καθώς και να έχετε στην διάθεση σας δωρεάν εκατοντάδες σελίδες εκπαιδευτικού υλικού, ως και επίσης εκπαιδευτικά βίντεο στο YouTube για το πως να χειρίζεστε αποτελεσματικά το CMS και την ιστοσελίδα σας.
Ο μύθος ότι το λογισμικό κλειστού κώδικα είναι πιο ασφαλές
Υπάρχουν κάποιοι που λανθασμένα πιστεύουν ότι το λογισμικό κλειστού κώδικα είναι πιο ασφαλές από το λογισμικό ανοιχτού κώδικα. Η πεποίθηση αυτή συνήθως είναι βασισμένη στο ότι εφόσον ο ανοιχτός κώδικας είναι διαθέσιμος σε όλους, τότε κάποιοι προγραμματιστές με κακόβουλες προθέσεις θα τον μελετήσουν για να εκμεταλλευτούν πιθανές αδυναμίες.
Από την άλλη όμως, κάποιος μπορεί να ισχυριστεί ότι ακριβώς επειδή ο ανοιχτός κώδικας είναι διαθέσιμος σε όλους, τότε πάρα πολλοί προγραμματιστές τον έχουν μελετήσει και επιθεωρήσει κάνοντας τον έτσι πολύ πιο ασφαλή.
Γενικά η απόκρυψη του πηγαίου κώδικα ως μέτρου ασφάλειας (“security through obscurity”), εκτός από την αναποτελεσματικότητα του, μπορεί επίσης να οδηγήσει και σε μια εσφαλμένη αίσθηση ασφάλειας. Αυτή η αίσθηση με την σειρά της μπορεί να οδηγήσει τους προγραμματιστές στο να γράφουν πιο πρόχειρο και λιγότερο ασφαλή κώδικα.
Η αλήθεια είναι ότι η ασφάλεια είναι ένα πολύ περίπλοκο θέμα και υπάρχουν πολύ πιο σημαντικοί παράγοντες που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη, παρά το αν είναι ανοιχτός ή κλειστός ο κώδικας ενός λογισμικού.
Υπάρχουν πολλοί σημαντικοί οργανισμοί και μεγάλες εταιρίες που εμπιστεύονται CMS ανοιχτού κώδικα για την κατασκευή των ιστοσελίδων τους. Αυτοί περιλαμβάνουν την NASA, τον Λευκό Οίκο, το πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, τους New York Times, τα Ηνωμένα Έθνη, την Peugeot, την Lipton, την MTV και άλλους.